TIN THỦY SẢN

Bệnh do vi khuẩn trên cá chình hoa

E. piscicida ở cá chình hoa. Ảnh: Aquaculture Hồng Huyền

Gần đây, nhóm nghiên cứu người Hàn Quốc đã phân lập được chủng vi khuẩn này trên cá chình hoa nuôi tại Hàn Quốc, tác nhân gây ra bệnh có dấu hiệu bệnh lâm sàng như vùng dưới da bụng bị thủng. Gan sưng to có biểu hiệu nhiều ổ áp xe.

Sự bùng phát của bệnh đã được báo cáo trong quốc gia khác nhau ở Châu Á, Châu Âu và Hoa Kỳ. E. piscicida cho đến nay đã được phân lập từ cá bơn ôliu (Paralichthys olivaceus), lươn Nhật (Anguilla japonica), cá hồi vân (Oncorhynchus mykiss), cá nheo mỹ (Ictalurus punctatus), và cá vược sọc (Morone saxatilis). 

Dấu hiệu bệnh lâm sàng như vùng dưới da bụng bị thủng của cá chình hoa

E. piscicida đã được phân loại là một loài mới vào năm 2012 và kể từ đó đã được báo cáo là tác nhân gây ra hiện tượng chết ở nhiều loài cá ở nhiều quốc gia, chúng được cho là có khả năng đe dọa nhiều hơn so với tỷ lệ chết do E. tarda. E. piscicida ban đầu được xếp vào nhóm E. tarda, tuy nhiên, khi đặc tính hóa dựa trên phân tích trình tự đa tiêu điểm hơn các nghiên cứu đã được thực hiện để xác định loài vi khuẩn, E. piscicida đã được phân loại là một loài riêng biệt. Gen DNA gyrase subunit B (gyrB) đã được chứng minh là chính xác hơn 16S rRNA để phân loại vi khuẩn có liên quan chặt chẽ loài và đã được chứng minh là một dấu hiệu thích hợp cho phân tích phát sinh loài của loài. Xác định E. piscicida là xác nhận cả về mặt sinh hóa và thông qua giải trình tự gen 16S rRNA và bảy gen chuyên biệt khác. Ngoài ra, những hiểu biết về lâm sàng và mô bệnh học và độc lực của E. piscicida cũng sẽ hỗ trợ xác định chính xác tác nhân gây bệnh. 

Cá chình hoa nhiễm bệnh do Edwardsiella piscicida có các dấu hiệu lâm sàng như xung huyết xuất huyết ở gốc vây và trên da, gan to, cũng như xuất huyết cổ trướng và áp xe đa ổ được tìm thấy trong gan. Cá nhiễm bệnh có dấu hiệu chết hàng loạt. Mô bệnh học trên các mô bị nhiễm E. piscicida cho thấy nhiễm khuẩn huyết, viêm gan hoại tử đa ổ với viêm mạch của tỳ tạng.  

Mô bệnh học trong mô gan cá chình hoa nhiễm Edwardsiella piscicida SNU1

- A: Hoại tử đa ổ vừa phải viêm gan. Lưu ý các vùng hoại tử đa ổ (*), (H&E, thanh tỷ lệ = 100 μm). 

- B: Dấu hiệu viêm mạch thâm nhiễm tế bào lympho và đại thực bào xung quanh tĩnh mạch gan (mũi tên), (H&E, thang tỷ lệ = 50 μm).

- C: Viêm mô hạt hoại tử với sự xâm nhập của các tế bào viêm đa dạng. Lưu ý vùng hoại tử (*) và các tế bào viêm (mũi tên), (H&E, thanh tỷ lệ = 100 μm).

- D: Viêm gan hoại tử đa ổ nặng đến kết hợp (*) với thâm nhiễm các ổ viêm đa dạng các ô (mũi tên) (H&E, thanh tỷ lệ = 100 μm).

Viêm mạch, thâm nhiễm đại thực bào (đầu mũi tên xanh), bạch cầu trung tính (mũi tên đen) và tế bào lympho (đầu mũi tên xanh) xung quanh được quan sát thấy trong động mạch tỳ tạng của cá bệnh (H&E, scale bar = 50 μm).

Độc lực của vi khuẩn E. piscicida đối với cá chình hoa được đánh giá bẵng kỹ thuật cảm nhiễm. Kết quả cho thấy tỷ lệ tử vong đáng kể xảy ra trong vòng 5 ngày sau khi nhiễm bệnh. Cụ thể, ở nồng độ tiêm 1.107 CFU cho thấy tỷ lệ tử vong là 95%. Các triệu chứng giống hệt với trường hợp tử vong ở ao nuôi.  

Đây là báo cáo đầu tiên về hiện tượng cá chết hàng loạt do E. piscicida ở cá chình hoa nuôi ở Hàn Quốc. Bệnh gây tỷ lệ tử vong cho cá chình hoa hơn 65% và tỷ lệ chết tích lũy được dự đoán là cao hơn trong thời gian tới. Kết quả này sẽ là cơ sở cho các chiến lược phòng ngừa và điều trị bệnh, nhằm hạn chế tổn thất trong ngành nuôi cá chình hoa. 

Hồng Huyền