TIN THỦY SẢN

Cá chình Nhật Bản tự thích nghi với biến đổi khí hậu

Cá chình Nhật Bản hay còn gọi là lươn Nhật. Ngọc Diễm

Cá chình Nhật Bản đã được phát hiện sinh sống trên một số con sông ở Hokkaido, tỉnh phía bắc nhất của đất nước và một khu vực trước đây được cho là nằm ngoài phạm vi của loài này.

Cá chình Nhật Bản xuất hiện ở Hokkaido

Vùng Tohoku, bao gồm phía đông bắc đảo Honshu, trước đây được biết đến là khu vực thường xuyên tìm thấy cá chình (khu vực thuộc phạm vi giới hạn). Nhưng vào năm 2021, một nhóm nghiên cứu từ Đại học Tokyo và Đại học Hokkaido đã phát hiện ra cá chình Nhật Bản trên một số con sông ở Hokkaido, một khu vực trước đây được cho là nằm ngoài giới hạn sinh sống của loài. Nhóm nghiên cứu đã tìm thấy 9 con cá chình con ở một con sông ở phía tây nam Hokkaido, cũng như những con lớn hơn dài tới 20 cm. 

Vào tháng 5 năm 2022, họ tìm thấy 16 con có chiều dài khoảng 6 cm. Đây là lần đầu tiên người ta tìm thấy cá chình trong giai đoạn đầu của quá trình sinh trưởng ở Hokkaido. Sau đó, trong cuộc khảo sát tháng này, cá con cũng được tìm thấy ở các con sông khác ở phía tây nam của Hokkaido. Các nhà khoa học đang suy đoán rằng sự thay đổi của dòng chảy hoặc nhiệt độ nước ấm hơn do biến đổi khí hậu gây ra đã cho phép chúng xâm nhập vào môi trường sống mới. Nhóm dự kiến tiếp tục điều tra khả năng môi trường sống của cá chình đang di chuyển lên phía bắc do biến đổi khí hậu hoặc các yếu tố khác.


Cá Chình Nhật Bản thay đổi phạm vi sống do biến đổi khí hậu.

Hai thành viên của nhóm nghiên cứu Đại học Tokyo đã cùng  xuất hiện trên một chương trình tin tức về khám phá, phát hiện mới trên đài truyền hình công cộng quốc gia Nhật Bản NHK. Kentaro Morita và Mari Kuroki , cả hai đều là tác giả của một bài báo năm 2020, đã báo cáo về việc tìm kiếm cá chình ở các con sông trên bờ biển Thái Bình Dương của hòn đảo, đặc biệt tập trung vào Sông Yufutsu, gần thành phố Tomakamai.

Nhóm nghiên cứu tin rằng Hokkaido, nơi trước đây không được coi là môi trường sống của cá chình, có thể đã trở thành môi trường sống mới do biến đổi khí hậu hoặc sự thay đổi cường độ của các dòng chảy. Mặc dù có một vài ghi chép về cá chình trưởng thành được đánh bắt ở Hokkaido trước đây, nhưng người ta không biết chúng có phải là cá chình tự nhiên hay không, vì chúng thường được thả ra biển từ các trại giống.

Thông tin về cá chình Nhật Bản

Cá chình là loại đặc sản quý, hàm lượng protein của thịt cá chình cao hơn thịt bò, thịt lợn và trứng gà, đặc biệt là hàm lượng vitamin A rất cao. Ở Nhật Bản, có món ăn từ cá chình gọi là unagi, và người Nhật cũng dùng nó làm thuốc.


Unagi được biết đến ở Việt Nam với tên gòi cơm lươn Nhật Bản.

Cá chình Nhật Bản sinh sản ở phía tây quần đảo Mariana ở tây bắc Thái Bình Dương. Những con trưởng thành chết ngay sau sinh sản và những con ấu trùng theo dòng hải lưu đến miền đông của Châu Á. Chúng phát triển thành những con cá chình thủy tinh và hoàn thành vòng đời ở các sông hồ nước ngọt, cuối cùng khi thành thục di cư ra biển sinh sản.

Năm 1974 , các nhà khoa học Nhật Bản đã thành công tạo ra ấu trùng bằng cách tiêm hormone vào cá chình bố mẹ.

Cá chình nhật là loài cá quý được nuôi nhiều ở Nhật Bản và Trung Quốc. Ở nước Việt Nam, nhiều vùng đã thí điểm nhập giống Cá chình nhật từ Trung Quốc về nuôi và bước đầu đã có kết quả. Nơi sinh sống của Cá chình nhật nói chung và họ Cá chình Anguillidae đang bị thu hẹp dần do khai thác quá mức. Trong tự nhiên hiện nay không còn thấy cá chình Nhật nữa. Loài này đã được đưa vào Sách Đỏ Việt Nam (1992, 2000) và danh sách các loài cần bảo vệ của ngành Thuỷ sản từ năm 1996. 

Ngọc Diễm