TIN THỦY SẢN

Phát hiện nơi trú ẩn của tảo bẹ

Tìm hiểu về sự tồn tại của tảo bẹ. Ảnh: Tepbac Nhất Linh

Trong những thập kỷ gần đây, những khu rừng tảo bẹ khổng lồ trên khắp thế giới đã phải vật lộn để sinh tồn, một số gần như đã biến mất hoàn toàn. Dọc theo bờ biển phía tây nam của Patagonia, các nhà sinh học biển đã phát hiện sự sinh sôi mạnh mẽ và ổn định của loài tảo này trong gần 200 năm. Nghiên cứu mới cho thấy những dòng hải lưu lạnh thường xuyên xuất hiện ở biển có thể giúp ích cho sự tăng trưởng của tảo.

Những phát hiện mới từ nghiên cứu 

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các khu rừng tảo bẹ khổng lồ ở phía tây nam không phải trải qua những đợt nắng nóng khắc nghiệt nào kể từ năm 1984 và trên thực tế, khu vực này thường xuyên có các dòng hải lưu lạnh từ biển với tần suất ngày càng nhiều. Hiện tượng làm mát cục bộ này đã nhanh chóng giải thích cho việc gia tăng lượng băng tan và hoạt động của gió. 

200 năm với dòng thời gian phát triển của tảo bẹ. Ảnh: Tepbac

Rừng tảo bẹ khổng lồ được tìm thấy dọc một phần tư đường bờ biển từ xích đạo đến vĩ độ cao, một trong những nơi có năng suất và đa dạng sinh học cao nhất thế giới. Làn sóng nhiệt có thể tác động đến các loài xung quanh, chẳng hạn như loài nhím biển và rái cá ăn tảo bẹ ở Bắc bán cầu. Nếu rái cá biến mất, nhím biển có thể phát triển quá mức ở các khu rừng tảo bẹ. Tảo bẹ thích nghi tốt với vùng nước mát hơn do đó nhiệt độ nước biển cao có thể trực tiếp gây sốc đến sự sinh trưởng và phát triển của chúng. Ở miền trung và miền bắc Chile, hoạt động thu hoạch trực tiếp không được kiểm soát đang tàn phá các rừng tảo bẹ này. Nhiều khu rừng tảo bẹ có nguy cơ bị suy thoái trong những thập kỷ gần đây với 2% diện tích rừng tảo bẹ bị mất mỗi năm.  

Trong những thập kỷ gần đây, 2% rừng tảo bẹ bị mất mỗi năm. Ảnh: Tepbac

Tại sao khu rừng tảo bẹ đặc biệt này lại tồn tại lâu đến vậy? 

Để tìm hiểu, Mora-Soto và các đồng nghiệp đã phân tích nhiệt độ bề mặt nước biển khoảng 800 dặm từ bờ biển cực nam của Nam Mỹ trong những năm 1981 đến 2020. Họ đang tìm kiếm các đợt nắng nóng trên biển và các dòng hải lưu lạnh. Trong khi các đợt nắng nóng khiến cho các khu rừng tảo bẹ bị sốc, tự hỏi liệu các đợt hải lưu lạnh này có tác động gì? 

Khả năng phục hồi nhanh chóng và sự tồn tại bền bỉ của tảo bẹ. Ảnh: Tepbac

Băng tan khiến cho lưu lượng nước lạnh đi vào môi trường đại dương nhiều hơn. Nước mát có thể điều hòa nhiệt độ môi trường của tảo bẹ, giữ nhiệt độ thích hợp. Các kiểu gió ảnh hưởng đến sự lưu thông dòng chảy trên bề mặt đại dương, dòng nước lạnh đi vòng quanh Nam Cực cũng có thể là những yếu tố ảnh hưởng. Thật dễ để hiểu rằng có một tín hiệu khí hậu khác ở đây, nơi khí hậu không ấm lên nhanh chóng và nhiệt độ của nước gần với nhiệt độ mà tảo bẹ có thể chịu đựng được. Dường như đã dẫn đến khả năng phục hồi nhanh chóng và sự tồn tại bền bỉ của chúng.

Bảo vệ tảo bẹ giúp chúng phát triển tốt 

Các nhà khoa học đã tìm ra mô hình đại dương và khí hậu hiện tại của vùng biển phía Nam, vùng nước mà những tảo bẹ khổng lồ có thể phát triển mạnh, sẽ tránh được tình trạng ấm lên đột ngột. Nhưng khi lượng băng tan tăng lên, nguồn nước đó có thể mang theo trầm tích ngăn ánh sáng mặt trời và các chất dinh dưỡng khác, thậm chí gây ra nhiệt độ quá lạnh, điều đó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tảo bẹ. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định rõ các loài tảo bẹ khác nhau có thể chịu được nước cực lạnh trong bao lâu. 


Hy vọng để có thể hỗ trợ việc bảo vệ tảo bẹ trở thành hiện thực. Ảnh: Tepbac

Mora-Soto nhấn mạnh sự cần thiết với việc phải bảo vệ những khu rừng tảo bẹ độc đáo này. Ở phía Nam Patagonia, hầu hết các vùng đất xung quanh rừng tảo bẹ đều được bảo vệ. Các khu vực phía bắc của Chile, rừng tảo bẹ được khai thác cho ngành công nghiệp alginate (một loại polyme sinh học biển), tạo ra các sa mạc dưới nước trong điều kiện môi trường thuận lợi. Hy vọng các nhà môi trường, tổ chức phi chính phủ, cộng đồng địa phương và chính phủ có thể hỗ trợ việc bảo vệ tảo bẹ trở thành hiện thực. Việc tìm hiểu về giá trị của rừng tảo bẹ mang lại lợi ích không nhỏ đối với con người. Tảo bẹ có xu hướng không được đánh giá cao, nhưng chúng là những hệ sinh thái tuyệt vời và bởi vẻ ngoài đẹp đẽ, nếu được quan tâm và bảo vệ tốt loài tảo này sẽ mang lại rất nhiều giá trị và lợi ích cho con người.  

Nhất Linh