Quảng Ninh: Chả mực Hạ Long và vấn đề xây dựng Chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm
Chả mực là đặc sản chế biến gắn liền với địa danh Vịnh Hạ Long của tỉnh Quảng Ninh - 2 lần được UNESCO công nhận là “Di sản thiên nhiên thế giới”...
Món chả mực nổi tiếng Hạ Long (Ảnh vinabooking.vn)
Chả mực Hạ Long là món ăn quen thuộc và chiếm được cảm tình của nhiều người sành ẩm thực (tại Quảng Ninh và nhiều nơi khác trong và ngoài nước) với hương vị, màu sắc, mùi vị đặc thù riêng mà các sản phẩm cùng loại không có được.
Nguyên liệu chế biến chả là mực mai tươi sống, mới đánh từ biển. Các loại mực khác (ống, lá, sim...) không chế biến được. Hầu hết nguyên liệu chế biến chả đều là mực đánh bắt ở khu vực Vịnh Hạ Long, có mùi vị rất riêng. Môi trường sống của cá mực là biển, nhưng chỉ có mực vùng Vịnh Hạ Long là ngon hơn. Có nhiều ý kiến cho rằng, các loài thuỷ sản sống ở các rạn san hô, các chân đảo của vịnh Hạ Long kín gió thường ngon hơn ở đại dương. Điều kiện địa lý này đã tạo nên chất lượng đặc thù của cá mực và chả mực Hạ Long.
Chất lượng chả mực Hạ Long (giòn và dai) còn do kỹ thuật chế biến đặc thù của người dân thành phố Hạ Long (mực giã nhuyễn bằng tay, nêm chút hạt tiêu vỡ và mắm, nắn thành những miếng nhỏ dẹt, tròn, đem chiên, khi chín phồng lên như cái bánh rán, màu hơi vàng...)
Chả mực là sản phẩm chế biến truyền thống, lâu đời của thành phố Hạ Long. Chính vì vậy, nghề chế biến chả mực thu hút được nhiều lao động tham gia. Ngoài các cơ sở chế biến nhỏ lẻ, đã hình thành một số cơ sở lớn (Thắng Huệ, Hiền Nhung, Tiến Chuyên, Kim Thoa, Thoan chả mực, Lân Điệp...). Tuy nhiên, các cơ sở này đều sử dụng nhãn mác riêng hoặc không có nhãn mác và chưa được đăng ký bảo hộ SHTT.
Hiện nay, chả mực Hạ Long đã được phân phối tại một số thị trường trong nước: 17 chợ Hàng Bè, 37 Gia Ngư, 6 Hàng Buồm, 47 Mạc Thị Bưởi (Hà Nội), 23 Lương Văn Can (Hải Phòng) và một số địa phương khác... Lợi dụng sự nổi tiếng của chả mực Hạ Long, nhiều sản phẩm nhái, giả danh đã xuất hiện trên thị trường. Người tiêu dùng không thể phân biệt được sản phẩm thật và giả trên thị trường do không có dấu hiệu nhận diện.
Các thông tin trên cho thấy, chất lượng chả mực Hạ Long có mối quan hệ chặt chẽ với nguồn mực nguyên liệu, các điều kiện địa lý của vùng vịnh tạo nên chất lượng mực, kỹ thuật chế biến của người dân Hạ Long và địa danh “Hạ Long”. Đây chính là cơ sở khoa học và thực tiễn để xây dựng Chỉ dẫn địa lý “Hạ Long” cho sản phẩm chả mực của thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.