Tôm được giải oan

Bộ Thương mại Mỹ (DOC) ngày 10-9 đã quyết định về mức thuế chống bán phá giá tôm nước ấm đông lạnh Việt Nam nhập khẩu vào nước này từ ngày 1-2-2011 đến 31-1-2012. Trong quyết định, DOC công nhận toàn bộ 33 doanh nghiệp (DN) xuất khẩu tôm Việt Nam tham gia đợt xem xét hành chính lần thứ 7 (POR 7) đều không bán phá giá tôm trên thị trường Mỹ nên thuế chống bán phá giá đối với các DN này được trở về mức 0%. Như vậy là sau gần 10 năm áp thuế chống bán phá giá, lần đầu tiên DOC công nhận các DN xuất khẩu tôm Việt Nam không thuộc diện này. Đây được hy vọng là khởi đầu tốt đẹp để tôm Việt Nam có thể thoát khỏi vụ kiện bán phá giá ở Mỹ trong thời gian tới đây.

Hợp lý

Năm 2004, tôm Việt Nam chính thức bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá với mức 4,57% cho các DN tham gia xem xét hành chính lần thứ 1 (từ ngày 16-7-2004 đến 31-1-2006).

Ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), cho biết hồi tháng 3-2013, DOC tạm thời chấp nhận mức thuế 0% đối với tôm Việt Nam vào Mỹ trong năm 2011 và kết quả công bố ngày 10-9 xác nhận chính thức mức thuế suất này. “Kết quả này phù hợp và đánh giá đúng thực tế tôm xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Mỹ, là đà thuận lợi để tôm Việt Nam tiếp tục được hưởng mức 0% cho các năm nhập khẩu tiếp theo” - ông Hòe lạc quan.

Ông Nguyễn Tấn Anh, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Thủy hải sản Minh Phú, phấn khởi: “Trong tình hình thị trường kinh doanh nhiều áp lực như hiện nay, kết quả POR 7 giúp tiếp thêm sức cạnh tranh cho tôm Việt Nam tại thị trường Mỹ”.

Theo lãnh đạo VASEP, mặc dù các DN xuất khẩu tôm Việt Nam đang và sẽ hoạt động theo đúng quy luật của kinh tế thị trường cũng như không nhận được bất cứ sự trợ giá nào từ phía chính phủ song chúng ta cần nhìn nhận việc bị kiện chống bán phá giá là bình thường trong thời hội nhập. Việc đó không thể tránh được mà chỉ có thể tìm cách để hạn chế các rủi ro khi bị kiện. Sở dĩ tôm Việt Nam được “giải oan” là nhờ các DN xuất khẩu tôm bền bỉ đấu tranh, cố gắng chứng minh để DOC phải thừa nhận rằng chúng ta không bán phá giá.

Vẫn còn rủi ro

Ông Trương Đình Hòe cho biết thêm hiện Mỹ đang xem xét mức thuế đối với các lô hàng tôm Việt Nam vào Mỹ năm 2012. Cho đến khi có kết quả tiếp theo của kỳ xem xét hành chính lần thứ 8, các DN sẽ tiếp tục xuất khẩu với mức thuế tạm tính là 0% nhưng vẫn luôn phải đối diện với rủi ro bị thu thuế hồi tố một khi mức thuế mới được xác lập.

“Nếu xuất khẩu mà phải đợi 1-2 năm sau mới biết lô hàng của mình bị đánh thuế bao nhiêu thì ảnh hưởng đến tâm lý và các hoạt động xuất khẩu của DN” - ông Hòe băn khoăn.

Theo quy định của Mỹ, giới chức nước này sẽ rà soát 5 năm một lần về khả năng đưa một mặt hàng cụ thể ra khỏi danh mục các sản phẩm bán phá giá.

Tránh cạnh tranh bằng giá

Lãnh đạo VASEP cho hay để hạn chế bị kiện chống bán phá giá trong thời gian tới, DN xuất khẩu tôm cần đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm... để khi có vấn đề xảy ra với thị trường này thì có thể chuyển hướng sang thị trường khác nhằm giảm thiệt hại. Bên cạnh đó, cần đoàn kết để tránh cạnh tranh bằng giá. Một số DN mới gia nhập thị trường hay sử dụng chính sách giá thấp để lôi kéo thị trường. Tuy nhiên, hạ giá thì nguy cơ bị kiện tăng.

Vì thế, việc cần làm là nên chú trọng vào tăng chất lượng cho sản phẩm thay vì giảm giá.